Cezayir Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Cezayir Hakkında Bilgiler
Cezayir, Kuzey Afrika'da yer alır. Etnik açıdan bir İslam, Arap ve Berberi ülkesidir. Ülke ismi Arapçada (El Cazayir) "adalar" anlamındadır.Başkent: Cezayir
Para Birimi: Cezayir Dinarı
Yüzölçümü: 2.381.740 km²
Saat Farkı: + 1
Komşuları: Libya, Mali, Moritanya, Fas, Nijerya, Tunus, Batı Sahra
Cezayir Kültürü
Modern Cezayir edebiyatı Arapça ve Fransızca arasında bölünmüş durumda olup ülkenin yakın geçmişinden etkilenmiştir. 20. yy Cezayir romancıları arasında en önemlileri Muhammed Dib, Albert Camus ve Katib Yasin'dir. 1980'lerin önemli romancıları daha sonra Uluslararası Af Örgütü'nün başkan yardımcısı olacak Raşid Mimuni ve laik görüşleri nedeniyle şeriatçi bir grup tarafından öldürülen Tahar Djaout'tur.Ünlü modacı Yves Saint Laurent, Oran kentinde doğan bir Cezayirlidir.
Fransız kökenli ünlü Cezayirliler arasında filozof Jacques Derrida da bulunur. Melek Bennabi ve Frantz Fannon sömürgecilik karşıtı görüşleriyle tanınmıştır. Hıristiyan düşünür Aziz Augustinus Annaba yakınlarında, Tagaste'de doğmuştur. Tunus'lu olan İbni Haldun, ünlü eseri Mukaddime'yi Cezayir'de yazmıştır.
Cezayir kültürünün en önemli unsurunu İslam medeniyeti oluşturur. Ancak Cezayir anayasası, tüm vatandaşlara din özgürlüğü tanır. İmamlar, papazlar ve hahamlar Diyanet İşleri Bakanlığı'na bağlıdır ve devlet memurudur. Vaaz vermek veya dini faaliyetlerde bulunmak devletin iznine tabidir.
Devlet, din eğitimine ve camilere maddi katkıda bulunmakta, imamların maaşlarını ödemektedir. 2005'ten beri şeriat hukuku orta dereceli okullarda zorunlu ders haline getirilmiştir.
Cezayir müziğinin ülke dışında en çok bilinen türü rai'dir. Rai, çobanların folklorik müziğiyle popun bir karışımıdır. Khaled ve Cheb Mami gibi uluslararası yıldızlar bu tarz müzikle ün kazanmıştır. Cezayir içinde ise sözel ağırlıklı eski şaabi türü müzik halk tarfından tercih edilmektedir. Kabile müziği de kıvrak tonlarıyla beğeni toplamaktadır. Kıyı kentlerinde Endülüs göçmenlerinin getirdiği Endülüsi müzik, klasik bir tarz olarak hâlâ dinlenmektedir.
Cezayir yemekleri Akdeniz mutfağının özelliklerini gösterir. Bazı yemekler ülke genelinde pişirilse de çoğu yereldir ve kültürel çeşitliliğe delalet eder. Bu durum, yerel coğrafya, iklim ve tarihin bir sonucu olarak zamanla ortaya çıkmıştır. Buğdaydan yapılan, et veya sebzeyle servis edilen kuskus; biber, soğan ve sarımsakla yapılan çuçuka (şakşuka ile ilgisi yoktur) tipik yemeklerdir.
Cezayir İklimi
Cezayir, güney kesiminde Sahra çölünün önemli bir kısmını toprakları içine alır.Cezayir'in kıyıları genelde dağlara çok yakın ve sarptır, fazla doğal liman yoktur.
Kıyının hemen gerisinde Atlas Dağları, Fas'tan başlayarak doğuya doğru iki şerit halinde Tunus'a kadar 2400 km. boyunca uzanır. Kuzeydeki dağ sırasına Tell Atlasları, güneydekine ise Sahra Atlasları denir. İki dağ silsilesi arasında büyük ovalar ve yaylalar yer alır. Bu iki sıra doğuda Tunus sınırına doğru birbirine yakınlaşır. Atlas sıradağlarının Cezayir'deki kısmının en yüksek noktası yaklaşık 2.900 m. irtifadadır.
Ülkenin kuzey bölgesinde Akdeniz iklimi, güneyinde ise çöl iklimi hakimdir. Deniz kıyısındaki yerleşimlerde kış ortalama sıcaklığı 8 ila 15°C iken Mayısta 25°C'a yükselir ve Temmuz-Ağustos aylarında 28 ila 30°C ortalamaya ulaşır.
Ortadaki Kabile dağlarında ve yaylalarda kışın ortalama sıcaklık 8°C civarındadır ve -7°C'a kadar düşer. Kışın bu bölgeye kar yağar. Yazın ise sıcaklık 30 ila 38°C'a kadar yükselir.
Güneydeki Sahra bölgesinde kış sıcaklığı 15 ila 28°C iken yazın 40 ila 45°C'a yükselir.
Cezayir'in Tarihi
Cezayir'de 2 milyon yaşında hominid iskeletleri bulunmuştur. Araştırmacılar, ülkede Yontmataş çağından kalma homo habilis ve homo erectus fosilleri de ortaya çıkartmıştır.Cilalıtaş devrinde şu anda Sahra Çölü'nün bulunduğu alanlar daha sulaktı. Böylece Cezayir'in şu anda çöl olan güney bölgesinde insanlar yaşayabiliyordu. Bu dönemden kalma mağara resimleri bulunmaktadır.
Antik çağda Cezayir'in tarih sahnesine girmesi, Berberi kökenli 22. Mısır hanedanının kurulmasıyla oldu. Usta süvariler olan Berberiler, Mısır'da paralı asker olarak görev aldılar. Diğer taraftan, Berberiler Kartaca ile de diplomatik ilişki kurdular.
Cezayir, MS VII. yüzyılın ortalarından sonra İslam orduları tarafından fethedilerek Islam devletinin topraklarına katıldı. Daha sonra çeşitli hanedanlıkların hakimiyetinde kalan Cezayir 1517'de Barbaros Hayrettin Paşa (Hızır Reis) ile kardeşi Oruç Reis tarafindan fethedilerek Osmanlı topraklarına katıldı. İlerleyen yıllarda Osmanlı'nın gücünün azalması ve Cezayir'in merkezden uzak olması neden ile Cezayir'deki yönetim, Dayı denilen ve bir nevi devlet başkanı gibi hareket eden beylerin eline geçti. Bu dönemde Cezayirli korsanlar Akdeniz'e korku salmışlardı. Cezayirliler ile Amerika Birleşik Devletleri arasında 19.yy başlarında Akdeniz'de çatışmalar yaşandı. Bu savaşlar sonucunda Amerikalılar Cezayir'e vergi vermek zorunda kalmışlardır. Bu eyalet 1830 yılına kadar ayakta kaldı.
1830'da Fransa Cezayir'i işgal etti. Emir Abdülkadir isgalcilere karşı 14 yıl mücadele etti ve 23 Aralık 1947'de Fransızlar tarafindan tutuklandı. Fransız işgalciler bütün bu hareketleri şiddetle bastırdılar. Sadece 5 Ağustos 1945 tarihinde Fransızlar bir gün içinde 45 bin Cezayirlinin canına kıydı.
Milli Kurtuluş Cephesi 1958'de geçici bir hükümet oluşturdu. 5 Temmuz 1962'de de bağımsızlık ilan edildi. Sekiz yıl süren mücadele sonucu işgalciler ülkeyi terk etmek zorunda kaldılar.
Cezayir'de Görülmesi Gereken Yerler
Cezayir'in başkenti ve en büyük şehri ülke ile aynı adı taşıyan Cezayir kentidir.Aynı zamanda Cezayir Eyaleti'nin başkentidir. Cezayir, Afrika'nın en büyük şehirlerinden biridir. Nüfus içinde Avrupa'lı sayısı oldukça fazladır. Cezayir'in en büyük limanıda bu şehirdedir. Şehrin Kuzeyde Akdeniz'e kıyısı vardır.